تله مرگبار قطعات استوک؛ بازار لوازم یدکی خودرو در محاصره گرانی و خلأ نظارتی

بازار قطعات یدکی خودرو در ماه‌های اخیر به یکی از آشفته‌ترین کانون‌های اقتصادی کشور تبدیل شده است. نوسانات لحظه‌ای نرخ ارز، نه تنها قیمت‌ها را به عرش رسانده، بلکه با خروج از چرخه‌ی نظارت‌های حاکمیتی، ایمنی رانندگان و سرنشینان را در برابر هزینه‌های سرسام‌آور قرار داده است. در این آشفته‌بازار، مصرف‌کنندگان ناچار به انتخاب‌های پرخطر میان «قطعات نو اما گران» و «قطعات استوک اما مشکوک» شده‌اند.

قیمت‌گذاری به وقت ۱۱:۳۰ صبح!

گزارش‌های میدانی حاکی از آن است که قیمت‌گذاری قطعات وارداتی عملاً به نرخ روزانه ارز گره خورده است. بسیاری از فروشندگان تا پیش از ساعت ۱۱:۳۰ صبح و روشن شدن نرخ نهایی دلار، از اعلام قیمت خودداری می‌کنند. این شیوه قیمت‌گذاری که حتی قطعات تولید داخل را هم تحت تأثیر قرار داده، بلاتکلیفی شدیدی را برای خریداران و تعمیرکاران ایجاد کرده است.

خطر قطعات استوک؛ قطعاتی که از تصادف می‌آیند

فشار اقتصادی باعث تغییر رفتار خطرناک مصرف‌کنندگان شده است. مالکان خودرو، به‌ویژه در بخش خودروهای وارداتی و مونتاژی، به سمت خرید قطعات «استوک» یا دست‌دوم سوق پیدا کرده‌اند. این قطعات که اغلب از خودروهای تصادفی استخراج می‌شوند، هیچ شناسنامه فنی ندارند. مشخص نیست قطعه‌ای که امروز روی خودروی شما نصب می‌شود، خود عامل تصادف قبلی نبوده باشد!

تعمیرات غیرمجاز؛ بازی با جان برای کاهش هزینه

در کنار رواج قطعات استوک، پدیده «بازسازی غیراصولی» قطعات مصرفی نیز نگران‌کننده است. برخی تعمیرگاه‌ها به جای تعویض قطعاتی که عمر مفید آن‌ها به پایان رسیده، با دستکاری اجزای ایمنی و باز کردن پرس قطعات، آن‌ها را به‌طور موقت به چرخه مصرف بازمی‌گردانند. این اقدامات مغایر با استانداردهای فنی، ریسک بریدن ترمز، قفل شدن فرمان یا آتش‌سوزی خودرو را به‌شدت افزایش می‌دهد.

نهادهای نظارتی؛ ناظرانی که فقط تماشا می‌کنند

در این وضعیت، جای خالی نظارت بازدارنده بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. فعالان بازار معتقدند نهادهای مسئول از جایگاه «ناظر مداخله‌گر» به جایگاه «تماشاچی» تغییر وضعیت داده‌اند. نبود شفافیت در شبکه توزیع و برخورد نکردن با عرضه‌کنندگان قطعات غیرمجاز، بازار را به فضایی ایده‌آل برای سوءاستفاده‌گران تبدیل کرده است.

منبع: تسنیم