بررسی تازه بازار خودرو نشان میدهد فاصله میان حداقلبگیران و خرید یک خودروی داخلی به شکلی بیسابقه افزایش یافته است. در حال حاضر کف قیمت خودروهای سواری در بازار به محدوده ۷۰۰ میلیون تومان رسیده و همین موضوع باعث شده قدرت خرید اقشار کمدرآمد و حتی طبقه متوسط، بیش از گذشته تضعیف شود. بر اساس محاسبات انجامشده، فردی که تنها حداقل دستمزد دریافت میکند، برای خرید ارزانترین خودروی سواری بازار باید حدود ۷۰ ماه انتظار بکشد؛ رقمی که در اردیبهشت امسال ۴۸ ماه بود و طی تنها هشت ماه رشد قابل توجهی داشته است.
روند صعودی قیمت خودرو در ماههای اخیر، عملاً دسترسی بخش بزرگی از جامعه به بازار خودرو را محدود کرده است. این افزایش قیمت در حالی رخ داده که هم نرخهای کارخانهای و هم قیمتهای بازار آزاد همچنان در مسیر افزایشی قرار دارند. در شرایط فعلی، ارزانترین خودروی سواری بازار با قیمتی در حدود ۷۳۰ میلیون تومان معامله میشود؛ موضوعی که میتواند زمینهساز تشدید بحران تقاضا در آینده نزدیک باشد.
مطالعات انجامشده نشان میدهد میانگین زمان انتظار برای خرید خودروهای داخلی از اردیبهشت تاکنون حدود ۲۹ ماه افزایش یافته که معادل رشدی نزدیک به ۴۰ درصد است. در این بررسی، قیمت ۱۰ خودروی پرتقاضای داخلی با حداقل حقوق مصوب سال جاری (۱۰ میلیون و ۳۹۰ هزار تومان) مقایسه شده و مدت زمان لازم برای پسانداز کامل این درآمد، بدون در نظر گرفتن هیچ هزینهای، محاسبه شده است.
در میان خودروهای بررسیشده، کمترین زمان انتظار به پراید وانت اختصاص دارد که برای خرید آن باید حدود ۵۸ ماه صبر کرد؛ این در حالی است که این عدد در اردیبهشت به ۳۸.۵ ماه میرسید. افزایش نرخ ارز، تورم عمومی اقتصاد و نوسانات متعدد بازار از جمله عواملی هستند که در این بازه زمانی بیشترین تأثیر را بر قیمت خودرو داشتهاند.
در همین مدت، نرخ دلار در بازار آزاد از حدود ۸۴ هزار تومان در اردیبهشت به بیش از ۱۲۵ هزار تومان رسیده و افزایشی نزدیک به ۵۰ درصد را تجربه کرده است. این رشد، تقریباً همراستا با افزایش زمان انتظار خرید خودرو بوده و نشان میدهد بازار خودرو بهشدت تحت تأثیر تحولات ارزی قرار دارد. از سوی دیگر، کاهش قدرت خرید مردم در نتیجه تورم عمومی، موجب شده خودرو نیز مانند سایر کالاهای مصرفی، از دسترس بخش بزرگی از جامعه خارج شود.
افزون بر این، قیمت کارخانهای خودروها نیز طی ماههای گذشته چند مرحله افزایش یافته است؛ یکبار در ابتدای تابستان و بار دیگر در مهرماه. با وجود این افزایشها، سطح دستمزدها تغییری نکرده و همین شکاف میان درآمد و قیمت، مدت انتظار خرید خودرو را روزبهروز طولانیتر کرده است.
افزایش زمان انتظار برای خرید خودروهای داخلی
بررسی جزئیات نشان میدهد خرید خودروهایی مانند پژو ۲۰۷، شاهین، تارا، دنا پلاس، اطلس، سورن پلاس و رانا پلاس، به پساندازی بین ۸۸ تا ۱۴۸ ماه نیاز دارد؛ یعنی حداقل بین ۷ تا بیش از ۱۲ سال انتظار. این ارقام نسبت به اردیبهشت امسال بین ۲۴ تا ۵۰ درصد افزایش داشته و بیانگر افت شدید توان خرید خانوارهاست.
بحران تقاضا در آستانه تشدید
مجموع این آمارها حاکی از آن است که بازار خودرو بهتدریج وارد مرحله رکود تورمی شده است؛ وضعیتی که در آن قیمتها همچنان صعودیاند اما حجم معاملات کاهش یافته است. فعالان بازار معتقدند ادامه این روند میتواند سیاستگذاران را ناچار به بازنگری جدی در شیوههای فروش کند.
در شرایطی که خرید نقدی خودرو برای بسیاری از خانوارها امکانپذیر نیست، تقویت فروش اقساطی واقعی و طراحی مدلهای جدید تأمین مالی میتواند یکی از راهکارهای مؤثر برای تحریک تقاضا باشد. همکاری شفاف و هدفمند با بانکها و نهادهای مالی برای ارائه تسهیلات خرید خودرو، بهعنوان یکی از ضرورتهای اصلی بازار خودرو در مقطع کنونی مطرح میشود. به نظر میرسد آینده این بازار بیش از هر زمان دیگری به اصلاح سیاستهای فروش و تأمین مالی وابسته شده است.
منبع: دنیای اقتصاد
دیدگاه شما؟