با ابلاغ آییننامه جدید واردات خودرو برای ایرانیان مقیم خارج از کشور، موضوع تعرفهگذاری این خودروها به یکی از پرحاشیهترین مباحث بازار خودرو تبدیل شده است؛ بهطوری که برخی واردکنندگان رسمی نسبت به آینده خدمات پس از فروش هشدار میدهند، در حالی که گروهی از کارشناسان این سیاست را فرصتی برای شکستن انحصار و رونق این بازار میدانند.
پس از ماهها بلاتکلیفی، هیئت وزیران آییننامه واردات خودروهای سواری توسط ایرانیان مقیم خارج از کشور را تصویب کرد؛ مصوبهای که هدف آن تسهیل ورود خودرو خارجی به کشور بدون استفاده از منابع ارزی داخلی عنوان شده است.
بر اساس این آییننامه، حقوق ورودی خودروها با توجه به نوع پیشرانه و حجم موتور تعیین شده است؛ بهطوریکه تعرفه خودروهای برقی ۴ درصد، پلاگین هیبرید ۱۵ درصد، هیبریدی ۱۰۰ درصد و خودروهای بنزینی بسته به حجم موتور از ۱۱۰ تا ۱۶۵ درصد متغیر است.
انتقادات واردکنندگان رسمی به خدمات پس از فروش
در پی اجرای این مصوبه، برخی واردکنندگان رسمی نسبت به پیامدهای واردات خودرو توسط اشخاص حقیقی هشدار دادهاند. به اعتقاد آنان، واردات متفرقه و بدون الزام به اخذ تأییدیه خدمات پس از فروش، میتواند در بلندمدت بازار قطعات یدکی و خدمات فنی این خودروها را با کمبود مواجه کند.
در همین رابطه، علی خسروانی، عضو اتحادیه صنف فروشندگان خودرو، در گفتوگویی اظهار کرد: چالش اصلی واردکنندگان طی ۹ ماه گذشته، نبود تعرفه مشخص برای واردات خودرو بود. به همین دلیل بسیاری از خودروها در گمرک دپو شد، در حالی که مردم هزینه خرید را پرداخت کرده بودند اما امکان ترخیص وجود نداشت.
وی افزود: تعرفه قطعی واردات خودرو تنها حدود ۲۰ روز پیش اعلام شد. پیش از آن، اختلافنظرها و شکایت به دیوان عدالت اداری موجب شد واردکنندگان ماهها در بلاتکلیفی بمانند؛ بهطوریکه برخی حوالههای ارزی باطل شد و فرآیند تخصیص ارز مجدداً از ابتدا آغاز شد.
شکستن انحصار یا تهدید بازار؟
خسروانی با تأکید بر اینکه واردات خودرو باید برای اشخاص آزاد شود، گفت: بحث خدمات پس از فروش یک نقد جدی است، اما ریشه آن به سیاستهای وزارت صمت در تخصیص ارز برای واردات قطعات بازمیگردد. حتی شرکتهای واردکننده رسمی نیز در این زمینه با مشکلات جدی مواجهاند.
وی معتقد است آزادسازی واردات میتواند انحصار را بشکند و به رونق بازار افترمارکت منجر شود؛ چراکه شرکتهای فعال در حوزه خدمات، شبکه تعمیرگاهی و زیرساخت فنی لازم را دارند و میتوانند از این شرایط بهعنوان یک فرصت اقتصادی استفاده کنند، نه تهدید.
تعرفههای متفاوت؛ به نفع چه کسانی؟
این کارشناس بازار خودرو درباره ساختار تعرفهها برای ایرانیان مقیم خارج از کشور تصریح کرد: به نظر میرسد نگاه دولت به این نوع واردات، به دلیل عدم استفاده از ارز دولتی، به سمت خودروهای گرانقیمتتر سوق پیدا کرده است؛ موضوعی که در اختلاف قابل توجه تعرفهها مشهود است.
به گفته وی، برای خودروهای بنزینی با حجم موتور ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سیسی، تعرفه واردات توسط شرکتها ۲۰ تا ۴۰ درصد تعیین شده، اما همین خودروها برای ایرانیان مقیم خارج مشمول تعرفه ۱۱۰ تا ۱۲۰ درصدی هستند؛ مسئلهای که نشان میدهد شرکتهای واردکننده برای حفظ بازار خود، فشارهایی در فرآیند تعرفهگذاری وارد کردهاند.
خسروانی در عین حال تأکید کرد: ایرانیان مقیم خارج امکان واردات خودروهای کارکرده را دارند و تعرفههای فعلی با قیمت خودروهای کارکرده همخوانی بیشتری دارد. بهعنوان مثال، خودرویی که صفر کیلومتر آن ۲۵ هزار دلار قیمت دارد، در مدل کارکرده ممکن است حدود ۱۳ هزار دلار معامله شود و تعرفه ۱۲۰ درصدی برای چنین خودرویی منطقیتر به نظر میرسد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در صورت اجرای صحیح این سیاست، هم ایرانیان مقیم خارج و هم شرکتهای واردکننده میتوانند منتفع شوند. واردکنندگان اصلی میتوانند با تمرکز بر بازار خدمات و قطعات، سهم خود را حفظ کرده و حتی گسترش دهند و در مجموع، این روند میتواند به تعادل بازار خودرو منجر شود.
جدول تعرفه واردات خودرو برای ایرانیان مقیم خارج
خودروهای برقی: ۴ درصد
پلاگین هیبرید: ۱۵ درصد
هیبریدی: ۱۰۰ درصد
بنزینی تا ۱۵۰۰ سیسی: ۱۱۰ درصد
بنزینی ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سیسی: ۱۲۰ درصد
بنزینی ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سیسی: ۱۳۰ درصد
بنزینی ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ سیسی: ۱۴۵ درصد
بنزینی بالاتر از ۳۰۰۰ سیسی: ۱۶۵ درصد
منبع: ایسنا
دیدگاه شما؟