آغاز دردسرهای برقی‌سازی خودروها

عباس علی آبادی در شرایطی ایده برقی‌سازی خودروها تولید داخلی را مطرح کرده که همایون حائری، معاون وزیر نیرو ایده او را به چالش می خواند و می گوید که وزارت نیرو، وظیفه ای برای احداث ایستگاههای شارژ برای خودروهای برقی را ندارد و این کار به سرمایه گذاری نیاز دارد، هر چند این وزارتخانه، نمی گذارد خودروها بدون برق بمانند.

بعد از این که قیمت خودروها در بازار و عملکرد خودروسازان در تامین نیاز مردم، سیدرضا فاطمی‌امین را به عنوان وزیر صنعت دولت سیزدهم به پرتگاه استیضاح کشاند و او را از سمت خود عزل کرد، افکار عمومی منتظر سکاندار جدید وزارت صمت و ایده‌های او برای ساماندهی آشفته بازار خودرو بود.

در این مدت، صحبت‌های خودرویی عباس علی‌آبادی، وزیر تازه نفس صنعت، معدن و تجارت مانند عبور از قیمت‌گذاری دستوری، با استقبال خودروسازان و کارشناسان مواجه شد؛ هر چند در این بین، وزیر جدید همواره و در هر فرصتی، تاکید ویژه‌ای بر عبارت «خودروهای برقی» داشته و این موضوع به هدف غایی علی‌آبادی و تیمش برای ساماندهی صنعت خودرو تبدیل شده است.

علی‌آبادی می‌گوید که به دنبال ایجاد یک تحول بزرگ در صنعت خودروسازی کشور با برقی کردن خودروها و جایگزین آنها با ماشین‌های بنزینی است.

در این میان، ایده برقی کردن خودروها و اصرار بر آن از سوی وزیر صمت در شرایطی که زیرساخت‌های لازم از جمله ایستگاه‌های شارژ، خدمات پس از فروش و همچنین کارشناسان فنی به میزان کافی در کشور مهیا نیست، سبب طرح انتقاداتی از سوی کارشناسان و پژوهشگران حوزه خودرو شده است که البته تا به این جای کار، هیچ تاثیری در دیدگاه علی‌آبادی نداشته و او همچنان بر مواضع خود پافشاری می‌کند و به ایده های مشاوران خود در این حوزه پایبند است.

رسول سلیمانی، کارشناس و پژوهشگر صنعت خودرو که به عنوان یکی از منتقدان این طرح، صحبت هایش جریان ساز شده، گفته است که «کاهش آلودگی هوا، ناترازی سوخت و توسعه صنعتی اهدافی است که برای حرکت به سمت خودروهای برقی مطرح می‌شود، اما یک نکته‌ای وجود دارد و آن این است که سندی وجود ندارد که بررسی کرده باشد بهینه‌ترین پاسخ برای حل این چالش ها، خودروی برقی است یا نه.

اگر بتوانیم این اهداف را با عدد و ارقام، نشان دهیم یک سند مشخص برای این حوزه نوشته شده، می‌شود درباره آن قضاوت کرد، اما اکنون این موضوع در یک فضای مبهم، ترسیم می‌شود که ما می خواهیم به چند هدف خوب با استفاده از یک ابزار برسیم.»

سلیمانی همچنین معتقد است که «در شرایط فعلی به نظرمی‌رسد یک سردگمی را شاهد هستیم، یعنی می‌بینیم یک سری اهداف خوب بیان می‌شود، اما نه حساب و کتابی روی این اهداف شده که چقدر این خودروی برقی می‌تواند در سه هدفی که مطرح شده به ما نفع برساند.»

علاوه بر موضوع زیرساخت‌ها که اقداماتی در این زمینه آغاز شده است و شهریورماه شاهد راه‌اندازی ۱۵ ایستگاه شارژ خودروهای برقی در تهران بودیم، بحث دیگر نحوه تامین برق مورد نیاز خودروهای برقی با توجه به چالش‌ها و کمبودهایی است که در چند سال گذشته در مورد تامین برق منازل و صنایع با آن مواجه بوده‌ایم، هرچند در دو سال گذشته خاموشی منازل به حداقل رسیده است، اما همچنان صنایع با قطع برق در تابستان مواجه هستند.

در این مدتی که از طرح ایده خودروی برقی توسط علی‌آبادی می‌گذرد کمتر شاهد اظهارنظر وزارت نیرو بوده‌ایم، اما به تازگی همایون حائری، معاون وزیر نیرو در این باره صحبت و از این طرح استقبال و منکر وجود کمبودی در این زمینه شده است؛ اما در عین حال او موضوعی را مطرح کرده است که احتمالا به چالش وزارت صمت و نیرو تبدیل شود و همچنین به نوعی حکایت از عدم هماهنگی‌های این دو وزارتخانه دارد.

معاون وزیر نیرو گفته است که «تامین برق وظیفه صنعت برق است و مشکلی در این زمینه نداریم، اما احداث ایستگاه‌های شارژ خودروهای برقی برعهده شهرداری است که نیازمند صرف هزینه‌های سنگینی نیز است.»

به نظر می رسد چالش‌های برقی کردن خودروها در حال نمایان است و در اولین گام ارگان‌های مربوطه باید فکری به حال احداث ایستگاه‌های شارژ کنند. باید منتظر ماند و دید چه مدت طول خواهد کشید تا هماهنگی‌های لازم در داخل کشور بین شهرداری، وزارت نیرو، وزارت نفت، وزارت صمت و سایر نهادها درخصوص خودروی برقی شکل گیرد و بعد سیاست‌گذار چگونه به سایر موضوعات مانند واردات، مونتاژ و یا تولید این خودروها خواهد پرداخت.

البته ذکر این نکته هم خالی از لطف نیست که در حالی وزیر صمت ایده برقی‌سازی خودروها را مطرح کرده است که عمر دولت به نیمه رسیده است و مشخص نیست در این دو سال باقی مانده متولی و سیاست‌گذار  خودرو چگونه به بحث خودروهای برقی و سایر معضلات صنعت و بازار خودرو رسیدگی خواهد کرد.