۷.۵ میلیون خودروی فرسوده در کشور سالانه ۱۳.۵ میلیارد دلار بنزین می‌سوزانند

به گزارش اتومدیا ، در حالی‌ که طی دو سال گذشته روند اسقاط خودروهای فرسوده در کشور تا حدودی افزایش یافته است، اما همچنان بخش قابل‌توجهی از خودروهای فرسوده در خیابان‌ها و جاده‌های ایران در حال تردد هستند. این خودروها علاوه بر ایجاد خطرات ایمنی برای شهروندان، موجب تحمیل هزینه‌های سنگین اقتصادی به کشور می‌شوند و سهم چشمگیری در افزایش آلایندگی هوای شهرها دارند. با نزدیک شدن به فصل سرد سال و احتمال تشدید آلودگی هوا، نگرانی‌ها درباره تأثیر تردد خودروهای فرسوده بر کیفیت هوا بار دیگر افزایش یافته است.

در همین زمینه، مدیرعامل شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران در مراسمی با حضور رئیس سازمان ملی استاندارد، با اشاره به ابعاد اقتصادی این مسئله اظهار کرد: «در حال حاضر حدود ۷.۵ میلیون خودروی فرسوده در کشور وجود دارد که هر یک از آن‌ها به طور میانگین سالانه حدود هزار لیتر سوخت مصرف می‌کند. مجموع این مصرف به ۷.۵ میلیارد لیتر در سال می‌رسد.»

به گفته او، این میزان مصرف سوخت معادل حجم عظیمی از بنزین است که بخش قابل‌توجهی از منابع کشور را به خود اختصاص می‌دهد. اگر ارزش جهانی بنزین حدود یک دلار و هشتاد سنت برای هر لیتر محاسبه شود، مصرف سالانه خودروهای فرسوده معادل حدود ۱۳.۵ میلیارد دلار هزینه به اقتصاد کشور تحمیل می‌کند. حتی در صورت محاسبه با نرخ‌های داخلی نیز این رقم به ده‌ها هزار میلیارد تومان می‌رسد؛ منابعی که در صورت مدیریت صحیح می‌توانستند صرف نوسازی ناوگان حمل‌ونقل، توسعه زیرساخت‌های انرژی پاک از جمله خودروهای برقی و یا بهبود سیستم حمل‌ونقل عمومی شوند.

طبق محاسبات رسمی آژانس حفاظت محیط‌زیست ایالات متحده هر لیتر بنزین حدود ۲.۳ کیلوگرم دی‌اکسیدکربن تولید می‌کند. بنابراین می‌توان گفت خودروهای فرسوده ایران در طول یک سال بیش از ۱۷.۳‌میلیون تن کربن‌ دی اکسید وارد جو می‌کنند. برای درک بزرگی این عدد، کافی است بدانیم که کل انتشار دی‌اکسیدکربن کشور لبنان در سال ۲۰۲۳ حدود ۱۷.۳‌میلیون تن بوده است. به بیان دیگر، تنها خودروهای فرسوده ایران به‌اندازه کل اقتصاد و صنعت کشوری چون لبنان آلاینده تولید می‌کنند. این میزان تقریبا برابر با کل انتشار سالانه کشورهایی مانند لائوس (۱۷‌میلیون تن) و لتونی (۱۶‌میلیون تن) است و همچنین از مجموع انتشار دی‌اکسید کربن ارمنستان (۸‌میلیون تن) و قبرس (۷‌میلیون تن) بیشتر است.

در مقایسه با کشورهای هم‌ردیف ایران از نظر جمعیت، این رقم باز هم بالاست. برای مثال، ترکیه با جمعیتی تقریبا مشابه ایران، سالانه حدود ۴۰۰‌میلیون تن کربن دی اکسید منتشر می‌کند، اما بخش بزرگی از آن مربوط به صنایع تولیدی و نیروگاه‌هاست، نه خودروهای شخصی فرسوده.

بر اساس آخرین داده‌های بین‌المللی منتشرشده در سال ۲۰۲۳ از سوی آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) و پایگاه Our World in Data (وابسته به دانشگاه آکسفورد)، میزان کل انتشار دی‌اکسیدکربن ایران از محل سوخت‌های فسیلی و صنایع در حدود ۶۳۴‌میلیون تن بوده است. بنابراین می‌توان گفت خودروهای فرسوده سه درصد از کل آلایندگی کشور را به خود اختصاص داده‌اند.

این در حالی است که در بسیاری از کشورها اساسا میزان آلایندگی که تولید می‌کنند از محل صنایعی است که در آینده می‌تواند به اقتصاد این کشورها کمک کند اما متاسفانه بخش قابل‌توجهی از این آلایندگی در ایران از محل خودروهای فرسوده است. خودروهایی که با آلوده کردن هوا زندگی را برای شهروندان سخت می‌کنند و هزینه ‌میلیارد دلاری با استفاده بی‌رویه بنزین روی دست آنها می‌گذارند.

منبع : دنیای اقتصاد